1. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu (“İİK”) Kapsamındaki Değişiklikler
8.Yargı Paketi gerekçesinde de belirtildiği üzere, 7499 Sayılı Kanun ile getirilen değişikliklerin önemli bir kısmı bir kısmı, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile diğer bazı kanunlarda düzenleme yapılarak, ceza muhakemesi hukukundaki süreler ile medeni usul hukukundaki süreler arasında uyum sağlamayı amaçlamaktadır.
Sürelerin yeknesak hale getirilmesi amacıyla yapılan değişiklikler özellikle, “gün” olarak belirlenen sürelerin yerine “hafta” ya da “ay” olarak belirlenen sürelerin benimsenmesine hizmet etmektedir.
Bu kapsamda, 7499 Sayılı Kanun ile İİK’da da yapılan değişikliklerin önemli bir kısmı da başvurunun incelenmesi ve kanun yolları, temyiz, istinaf ve itiraza ilişkin sürelerin yeknesak hale getirilerek iki hafta olacak şekilde yeniden düzenlenmesidir. Ancak hemen belirtilmesi gerekir ki, İİK kapsamındaki tüm sürelerin iki hafta olarak güncellenmemiş olup, gün şeklinde belirtilen süreler kanun metninde hala mevcudiyetini korumaktadır. İİK kapsamında, itiraz yolu ile istinaf ve temyiz kanun yollarına başvuru süreleri ve bu sürelerin tebliğ veya ilandan itibaren başlamasına ilişkin yapılan değişiklikler, 1/6/2024 tarihinde ve sonrasında verilen kararlar hakkında uygulama alanı bulacaktır.
Bu değişikliğe ilave olarak, Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması başlığı altında, “Başvurunun Mahkemece İncelenmesi ve Kanun Yolları” başlıklı 309. maddesinin (p) fıkrası kapsamında, temyiz öncesi,itiraz sonrası istinafa başvuru zorunluluğu getirilmiştir.
Değişiklikler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
| Md. No. | Madde Açıklaması | Eski Metin | Yeni Düzenleme |
| 19 | Müddetler Başlaması ve bitmesi | Haftaya ilişkin düzenleme yoktur. | Müddet, hafta olarak belirlenmiş ise başladığı güne son hafta içindeki karşılık gelen günde biter. |
| 164 | Ticaret mahkemesince verilen nihaî kararlara karşı kanun yollarına başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf veya temyiz yoluna başvurulabilir. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde istinaf veya temyiz yoluna başvurulabilir. |
| 182 | İflâsın kaldırılması hakkında verilen hükme karşı istinaf yoluna / Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz yoluna başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf / temyiz yoluna başvurulabilir. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde istinaf / temyiz yoluna başvurulabilir. |
| 254 | İflâsın kapanması hakkında verilen hükme karşı istinaf yoluna / Bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz yoluna başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf / temyiz yoluna başvurulabilir. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde istinaf / temyiz yoluna başvurulabilir. |
| 293 | Kesin mühlet talebinin değerlendirilmesi sonucunda, hakkında iflâs kararı verilmeyen borçlunun konkordato talebinin reddi halinde, borçlu veya varsa konkordato talep eden alacaklı tarafından istinafa başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde istinaf yoluna başvurabilir. |
| 308/a | Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı ile itiraz eden diğer alacaklı tarafından istinafa başvuru | Borçlu veya konkordato talep eden alacaklı için: Tebliğ tarihinden itibaren on gün İtiraz eden diğer alacaklılar için: Tasdik kararının ilanından itibaren on gün | Borçlu veya konkordato talep eden alacaklı için: Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta İtiraz eden diğer alacaklılar için: Tasdik kararının ilanından itibaren iki hafta |
| 308/e | Konkordatonun kısmen feshi talebi üzerine verilecek hükme karşı istinaf / Bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz yoluna başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren on gün | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta |
| 309/p | Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırmada tasdik veya ret kararına karşı istinaf/temyiz yoluna başvuru ve istinaf harcı | İstinafa ilişkin düzenleme yoktur. Tebliğinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurabilir. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde istinaf yoluna, istinaf incelemesi üzerine verilen karara karşı da tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurabilir. İstinaf maktu harca tabidir. |
| 320 | İcra mahkemesinin fevkalade mühlet kararına karşı istinafa başvuru | Tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren on gündür. | Tebliğ tarihinden itibaren iki haftadır. |
| 353 | İcra mahkemesinin verdiği tazyik ve disiplin hapsine ilişkin kararlara karşı itiraz | Tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde itiraz edilebilir. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde itiraz edilebilir. |
| 363 | İİK. 363. Madde kapsamında istinafa başvuru | Tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren on gündür. | İstinaf yoluna başvuru süresi tebliğ tarihinden itibaren iki haftadır. |
| 364 | Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerince verilen ve miktar veya değeri elli sekiz bin sekiz yüz Türk lirasını geçen nihaî kararlara karşı temyiz yoluna başvuru | Başvuruya ilişkin HUMK’a atıf vardır. | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilir. |
2. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu (“TMK”) Kapsamındaki Değişiklikler
TMK kapsamında, Anayasa mahkemesinin iptal kararlarıyla bağlantılı olarak kayyım ve kısıtlılık ileilgili düzenlemeler yapılmıştır.
Şöyleki; TMK’nın 407.maddesi; Anayasa Mahkemesi tarafından "Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması", "Özel hayatın gizliliği" ve "Mülkiyet hakkı" maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiş ve iptal kararının Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir. İptal kararının gerekçesinde, ayırt etme gücünü haiz ve herhangi bir vasi atanmaksızın kendi işlemlerini yürütebilecek durumda bulunan kişilerin haklarında sadece özgürlüğü bağlayıcı ceza verilmiş olmasını, doğrudan doğruya bir kısıtlama nedeni sayan hükmün, Anayasanın mezkûr maddelerine aykırı olduğu belirtilmiştir. Yapılan düzenlemeyle, özgürlüğü bağlayıcı ceza sebebiyle kısıtlanma hükümlerinde değişikliğe gidilmiştir.
Bu yönde, TMK’nın 407. maddesi kapsamında; daha önce bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir ceza alan her ergin kısıtlanırken, 7499 sayılı Kanun ile, kesinleşmiş hapis cezasının infazı amacıyla ceza infaz kurumunda bulunan ergin bir kişinin ancak isteği üzerine kısıtlanacağı veya kendisine kayyım atanacağı düzenlenmiştir. Yeni düzenleme ile ayrıca, toplam beş yıl veya daha fazla kesinleşmiş hapis cezasının infazı amacıyla ceza infaz kurumunda bulunan ergin bir kişi, isteği bulunmasa dahi kişiliğinin veya malvarlığının korunması bakımından gerekli görülmesi hâlinde kısıtlanabilecektir. Hapis cezasının infazına başlandığı derhâl vesayet makamına bildirilecektir. Vesayet makamı karar vermeden önce hükümlüyü dinlemekle yükümlüdür.
TMK’nın Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması konu başlığı altındaki 436.maddesindeki resmi sağlık kuruluşu raporunun alınabilmesi amacıyla “ve gerektiğinde kişi, hekim ön raporu üzerine en fazla yirmi gün süreyle sağlık kuruluşuna yerleştirilebilir." ibaresi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Ancak değişiklik kapsamında bu ibare korunmuş Anayasa Mahkemesi’nin gerekçesi kapsamında TMK’nın 436. maddesi kapsamında hekim ön raporuna karşı itiraz mekanizması oluşturulmuştur. İlgili ve yakınları rapora karşı on gün içinde denetim makamına,yani ilgili Asliye Hukuk Mahkemesi’ne itiraz edebileceklerdir.
Ayrıca, TMK’nın Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen diğer bir hükmü olan 471. maddesinde de düzenleme yapılmıştır. Buna göre, mahkûm kişinin hapis süresinin bitmeden vesayetinin kaldırılabileceği düzenlenmiştir. Şöyle ki; hapis hâlinin devamı süresince aşağıdaki şartların varlığı hâlinde vesayet sona erdirilebilecektir:
- Toplam beş yıldan az olan hapis cezasının infazına bağlı olarak verilen kısıtlama kararları bakımından kişinin isteminin bulunması,
- Toplam beş yıl veya daha fazla kesinleşmiş hapis cezasının infazına bağlı olarak verilen kısıtlama kararları bakımından kişinin talebi üzerine kişiliğinin veya malvarlığının korunması sebebinin ortadan kalkması.
3. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu (“TCK”) Kapsamındaki Değişiklikler
TCK’nın “Yaptırımlar” başlıklı kısmında yeralan 52. maddesi kapsamında adli para cezalarının alt ve üst sınırı güncellenmiştir. Bu yönde, en az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası olarak düzenlenmiş olan adli para cezası; en az yüz ve en fazla beş yüz Türk Lirası olarak düzenlenmiştir. Böylece caydırıcılığın artırılması hedeflenmiştir. Yine aynı kısımda yer alan 63. maddesi kapsamında, hükmolunan hapis cezasının, hüküm kesinleşmeden önce gerçekleşen ve hürriyeti sınırlama sonucunu doğuran haller nedeniyle geçirilen süreler dikkate alınarak indirilmesinde, adli para cezasına hükmedilmesi durumunda bir günün yüz Türk Lirası yerinden beş yüz Türk Lirasından sayılacağı düzenlenmiştir. Benzer bir değişiklik “Ön ödeme” başlıklı 75. maddede de mevcuttur.
Ayrıca, örgüt suçlarına ilişkin 220. ve 314. maddelerde “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suçişleyen kişi” hakkında verilecek hapis cezalarına ilişkin düzenlemeler getirilmiştir.
4. 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (“CMK”) Kapsamındaki Değişiklikler
CMK kapsamında, öncelikle adli kontrole ilişkin yeni düzenlemeler getirilmiştir. Adli kontrol yükümlülükleri uygulandıktan sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatına karar verilen kişilerin tazminat taleplerine ilişkin düzenleme yapılmıştır. Buna göre, CMK 141. maddesinin birinci fıkrasının (e), (f) ve (1) bentleri kapsamındaki istemler bakımından 6384 Sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı kabul edilmiştir. Tazminat istemleri Tazminat Komisyonu tarafından karara bağlanacaktır.
İlave olarak, hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına ilişkin istinaf yoluna gidilmesine ilişkin değişiklikler yapılmıştır. Sanığın kabul etmemesi halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmeyeceği hükmü kaldırılmıştır. Cumhuriyet savcısına temyiz dilekçesinde,temyiz isteğinin sanığın yararına veya aleyhine olduğunu açıkça belirtme yükümlülüğü getirilmiştir. CMK 272. maddesi kapsamında istinafa ilişkin para sınırı 3.000 TL’den 15.000 TL’ye çıkarılmıştır.
Ayrıca, süreler ilişkin belli uzatmalar ve düzenlemeler yapılmıştır. İstinafa başvuru süresi iki (2) haftaya çıkarılmıştır. Sürelere ilişkin değişiklikleri gösteren tabloyu aşağıda dikkatinize sunarız.
| Md. No. | Madde Açıklaması | Eski Metin | Yeni Düzenleme |
| 41 | Eski hale getirme dilekçesinin mahkemeye sunulması | Engelin kalkmasından itibaren 7 gün | Engelin kalkmasından itibaren iki hafta |
| 173 | Suçtan zarar görenin kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı itirazı | Tebliğ tarihinen itibaren onbeş gün | Tebliğ tarihinen itibaren iki hafta |
| 251 | Basit yargılama usulünde beyan ve savunmaların bildirilmesi | Tebliğ edildiği tarihten itibaren on beş gün | Tebliğ edildiği tarihten itibaren iki hafta |
| 268 | Olağan kanun yollarında hâkim veya mahkeme kararına karşı itiraz | Kararın öğrenildiği günden itibaren yedi gün | Kararın öğrenildiği günden itibaren iki hafta |
| 276 | İstinaf isteminin reddine karşı bölge adliye mahkemesine başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren yedi gün | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta |
| 277 | İstinafa cevap | Tebliğ tarihinden itibaren yedi gün | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta |
| 296 | Temyiz isteminin reddine karşı Yargıtay’a başvuru | Tebliğ tarihinden itibaren yedi gün | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta |
| 297 | Temyize cevap | Tebliğ tarihinden itibaren yedi gün | Tebliğ tarihinden itibaren iki hafta |
| Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen tebliğname, hükmü temyiz etmeleri veya aleyhlerine sonuç doğurabilecek görüş içermesi hâlinde sanık veya müdafii ile katılan veya vekillerin cevap süresi | Tebliğden itibaren bir hafta | Tebliğden itibaren iki hafta | |
| 308 | Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının itiraz süresi | ilâmın kendisine verildiği tarihten itibaren otuz gün | ilâmın kendisine verildiği tarihten itibaren bir ay |
| 308/A | Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığının itiraz süresi | kararın kendisine verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde kararı veren daireye itiraz edebilir. | kararın kendisine verildiği tarihten itibaren bir ay içinde kararı veren daireye itiraz edebilir. |
| İlgililerin cevap süresi | tebliğden itibaren yedi gün içinde yazılı olarak cevap verebilir. | tebliğden itibaren iki hafta içinde yazılı olarak cevap verebilir. | |
| 319 | Yargılanmanın yenilenmesi isteğinin tebliği | Yedi gün | İki hafta |
| 320 | Delillerin toplanması sona erdikten sonra Cumhuriyet savcısı ve hakkında hüküm kurulmuş olan kişiden görüş alınması | Yedi gün | İki hafta |
|
|
|
|
|
5. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu (“3713 Sayılı Kanun”) Kapsamındaki Değişiklikler
TCK’ya yapılan değişikliğe uyumluluğun sağlanması amacıyla “Terör Örgütleri” başlıklı 7.maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “220. maddesinin altıncı” ibaresi “314üncü maddesinin üçüncü” ibaresi ile değiştirilmiştir.
6. 6384 sayılı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun (“6384 SayılıKanun”) Kapsamındaki Değişiklikler
6384 sayılı Kanun’un adı,“Tazminat Komisyonunun Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Kanun” şeklinde değiştirilmiştir. Ana hatlarıyla, 6384 Sayılı Kanun; ceza hukuku kapsamındaki soruşturma ve kovuşturmalar ile özel hukuk ve idare hukuku kapsamındaki yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı iddiasıyla manevi tazminat ile CMK’nın 142. maddesi uyarınca koruma tedbirleri nedeniyle oluşan maddi ve manevi her türlü zararın tazmini istemleri kapsama alınmıştır. Müracaatın şeklive süresi, ayrıca koruma tedbirleri nedeniyle tazminat istemine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
7. 6100 Hukuk Muhakemeleri Kanunu (“HMK”) Kapsamındaki Değişiklikler
HMK kapsamında, süreleri yeknesak hale getirmek adına düzenlemeler tesis edilmiştir. Bu kapsamda, itiraz yolu ile istinaf ve temyiz kanun yollarına başvuru süreleri ve bu sürelerin tebliğden itibaren başlamasına ilişkin yapılan değişiklikler, 1/6/2024 tarihinde ve sonrasında verilen kararlar hakkında uygulama alanı bulacaktır. Sürelere ilişkin değişiklikleri gösteren tabloyu aşağıda dikkatinize sunarız.
| Md. No. | Madde Açıklaması | Esk Metin | Yeni Düzenleme |
| 43 | Esas hüküm bakımından istinaf yolu açık bulunan dava ve işlerde ise ret talebi hakkındaki merci kararlarına karşı istinaf | tefhim veya tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde istinaf yoluna başvurulabilir | tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde istinaf yoluna başvurulabilir |
| 44 | Esas hüküm bakımından temyiz yolu açık bulunan dava ve işlerde ise ret talebi hakkındaki kararın temyizi | tefhim veya tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde temyiz edilebilir. | tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz edilebilir. |
| 337 | Adli yardım talebinin reddine ilişkin kararlara karşı itiraz | tebliğinden itibaren bir hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir. | tebliğinden itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir. |
| 346 | İstinaf dilekçesinin reddine karşı istinaf yoluna başvuru | tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde | tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde |
| 398 | İhtiyati tedbir kararının uygulanmasına ilişkin emre uymadığı veya tedbir kararına aykırı davrandığı tespit, aksi durumda şikayetin reddi kararına karşı itiraz | Taraflar, kararın tefhim veya tebliğinden itibaren bir hafta içinde karara itiraz edebilir. | Taraflar, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde karara itiraz edebilir. |
|
|
|
|
|
8. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (“6502 Sayılı Kanun”) kapsamındaki Değişiklikler
6502 Sayılı Kanun kapsamında, “Karar ve Karara İtiraz” başlıklı 70. maddede düzenlenen Tüketici Hakem Heyeti kararlarına itiraza ilişkin süre on beş (15) gün iken, iki (2) hafta olarak belirlenmiştir. Bu değişiklik, 1/6/2024 tarihindeve sonrasında verilen kararlar hakkında uygulama alanı bulacaktır.
Kanun metnine buradan ulaşabilirsiniz. Kanun içeriğindeki 6698 Sayılı KVKK’daki değişikliklere ilişkin hazırladığımız bilgi notuna buradan ulaşabilirsiniz. Daha detaylı bilgi almak için bizimle buradan iletişime geçebilirsiniz.
HUKUKİ UYARILAR VE BİLDİRİMLER
1. Mesleki Düzenlemeler
DL Avukatlık Bürosu’nun avukatları İstanbul Barosu üyesi olup Avukat unvanını taşımaktadırlar ve İstanbul Barosu ile Türkiye Barolar Birliği tarafından çıkarılan mesleki düzenlemelere bağlı faaliyet göstermektedirler.
2. Hukuki Uyarı
Bu internet sitesinde yayımlanan içerikler sadece bilgilendirme amaçlı olarak hazırlanmış olup herhangi bir şekilde hukuki görüş olarak kullanılmamalıdır. Bu site ve içerdiği bilgilerin avukat-müvekkil ilişkisi kurma amacı bulunmamaktadır. DL Avukatlık Bürosu ve avukatları doğru ve tam bilgi temin etmeyi amaçlamış olup, yayımlanan içerikler mevzuat değişikliği veya yeni tarihli yargı kararları nedeniyle güncelliğini yitirebilir ve yürürlükte olan yasal gelişmelerin son halini yansıtmayabilir. DL Avukatlık Bürosu bu internet sitesinde bulunan içerikleri dilediği zaman değiştirme ve gözden geçirme hakkını saklı tutar.
Bu internet sitesinde bulunan hiçbir içerik herhangi bir olaya özgülenebilecek hukuki danışmanlık yerine geçmez. Kullanıcı bu internet sitesine girerek, DL Avukatlık Bürosunu ve avukatlarını işbu internet sitesinde bulunan bilgilere dayanarak hareket etmesi sonucu meydana gelen herhangi bir zarar veya ziyandan sorumlu tutmayacağını kabul etmektedir.
Bu internet sitesinde yer alan tüm bilgiler, Türkiye Barolar Birliği’nin Meslek Kuralları ve ilgili mevzuatına bağlı kalınarak ve ilgili mevzuatla reklam yasağına ilişkin düzenlemelere uygun olarak hazırlanmıştır. İnternet sitesini ziyareteden tüm kullanıcılar, Kullanım Koşulları'nda yer alan düzenlemeleri kabul etmiş sayılırlar.
3. Fikri Mülkiyet Hakları
Bu internet sitesinde yayımlanan içerikler DL Avukatlık Bürosu’nun malik veya lisans sahibi olduğu telif hakkı ve/veya diğer fikri mülkiyet hakları uyarınca koruma altındadır. İşbu internet sitesinin içeriği DL Avukatlık Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kısmen ya da tamamen kopyalanamaz, dağıtılamaz, kullanılamaz ya da değiştirilemez. Bu onay DL Avukatlık Bürosu ile info@dlhukuk.com adresinden iletişime geçilerek talep edilebilir.
4. Bağlantılar (Links)
İnternet sitesinin herhangi bir bölümüne DL Avukatlık Bürosu’nun yazılı ön onayı olmaksızın elektronik bağlantı (electronic link) verilemez. DL Avukatlık Bürosu, DL Avukatlık Bürosu internet sitesine yapılan elektronik bağlantıların kaldırılmasını talep etme hakkını saklı tutar.
İnternet sitemizin bir bölümü üçüncü kişilerin internet sitelerine atıfta bulunabilir ve üçüncü kişilere ait internet siteleri DL Avukatlık Bürosu’nun internet sitesine atıfta bulunabilir. DL Avukatlık Bürosu harici internet sitelerinin içeriğinden sorumlu tutulamaz.